Bardzo dynamiczna sytuacja na rynku mieszkaniowym w 2023 r. skłaniała deweloperów do szybkiego reagowania. Analiza ich strategii wykonana przez firmę Spectis na potrzeby raportu "Deweloperzy mieszkaniowi w Polsce 2024-2029" wskazuje jednak, że mimo poprawy sytuacji i dużych możliwości firmy deweloperskie pozostały ostrożne w swoich decyzjach biznesowych.
W trakcie 2023 r. wielu deweloperów modyfikowało strategie cenowe oraz starało się przyspieszyć przygotowanie nowych inwestycji. Zaostrzyła się także rywalizacja o pozyskanie gruntów w największych miastach, na których można niezwłocznie uruchomić nowe projekty. Część firm deweloperskich zdecydowała się na ekspansję na nowe rynki lokalne. Wśród 30 analizowanych w raporcie największych graczy na mieszkaniowym rynku deweloperskim tylko jeden zdecydował się na duże przejęcie innego podmiotu.
Poprzednie lata przyniosły kilka znaczących transakcji M&A i przetasowań na polskim rynku deweloperskim. W lutym 2021 r. Budimex podjął decyzję o zawarciu warunkowej umowy sprzedaży wszystkich udziałów w spółce Budimex Nieruchomości. Nabywca to CP Developer – spółka utworzona w celu zawarcia umowy przez podmioty powiązane z funduszem inwestycyjnym Cornerstone Partners z siedzibą w Warszawie oraz grupą deweloperską Crestyl Real Estate z siedzibą w Pradze. Do podpisania finalnej umowy doszło w maju 2021 r. po czym nowi właściciele dokonali zmiany nazwy spółki na Spravia. W listopadzie 2023 r. sfinalizowano przejęcie przez Crestyl pozostałych 50% udziałów w spółce Spravia od Cornerstone Partners.
W kwietniu 2021 r. Echo Investment podpisało umowę nabycia pakietu 66% akcji wrocławskiej spółki deweloperskiej Archicom. Sprzedającymi byli założyciele firmy. W lipcu 2021 r. Dom Development poinformował o nabyciu 77% akcji spółki Sento, krakowskiego dewelopera działającego w segmencie mieszkań o podwyższonym standardzie, a w 2022 r. znacząco wzmocnił swoją obecność w Krakowie, przejmując 100% udziałów w spółkach mieszkaniowych grupy Buma. W grudniu 2021 r. Bricks Acquisitions Limited zawarł z niemieckim funduszem TAG Immobilien z sektora PRS oraz jego spółką zależną warunkową umowę sprzedaży 100% akcji spółki deweloperskiej Robyg. Wcześniej (w 2020 r.) grupa TAG Immobilien przejęła również 100% akcji wrocławskiej spółki deweloperskiej Vantage Development. Od 2022 r. spółki Robyg i Vantage budują synergie w ramach grupy TAG Immobilien. Grupa Robyg ma budować i sprzedawać mieszkania, a także realizować generalne wykonawstwo inwestycji Robyg i Vantage. Natomiast spółka Vantage będzie prowadziła działalność wyłącznie w segmencie PRS.
W 2023 r. na wzrost przez przejęcie zdecydowała się jedynie grupa Develia. w czerwcu 2023 r. firma poinformowała, że podpisała przedwstępną umowę nabycia 100% udziałów polskich spółek zależnych od francuskiej firmy deweloperskiej Nexity. Cena sprzedaży została ustalona na 100 mln €. Do finalizacji umowy doszło w lipcu 2023 r. Dzięki przejęciu Develia zwiększyła liczbę mieszkań w budowie o ok. 1,4 tys. oraz bank ziemi o ok. 2,2 tys. lokali. w wyniku transakcji oferta firmy w dwóch ważnych dla niej aglomeracjach w Polsce - w Warszawie i Krakowie - istotnie się powiększyła. Co więcej, umożliwiła jej także wejście do Poznania, gdzie nie była wcześniej obecna.
Pozostali duzi deweloperzy stawiali raczej na rozwój organiczny, uzupełnianie banków ziemi oraz poszerzanie oferty o nowe rynki, a także porządkowanie swoich struktur. Destabilizacja rynku mieszkaniowego, jaką spowodowało uruchomienie rządowego programu Bezpieczny Kredyt 2% w połączeniu z niepewnością panującą wciąż w branży oraz małą dostępnością gruntów wydają się póki co skutecznie utrudniać deweloperom optymalne dostosowanie podaży do zapotrzebowania i obniżać ich skłonność do ryzyka.
Najbardziej zdywersyfikowanym geograficznie deweloperem pozostaje Murapol. Grupa jest obecna w 19 miastach Polski i planuje dalszą ekspansję. W kwietniu 2024 r. ma zamiar wejść do Lublina. Prowadzi ponadto rozmowy dotyczące zakupu gruntów w Kielcach, Częstochowie, Olsztynie i Rzeszowie. Atal, deweloper również mogący pochwalić się mocno zdywersyfikowaną geograficznie ofertą, także poszerza obszar działalności. w listopadzie 2023 r. rozpoczął realizację osiedla Idea w Swarzędzu, k. Poznania. Jest to pierwszy projekt dewelopera w tej lokalizacji i równocześnie trzynaste miasto na mapie inwestycji Atal w Polsce. Ekspansję geograficzną ma w swojej strategii również firma Victoria Dom. Deweloper, który do tej pory był aktywny w Warszawie i Krakowie, w przyszłości chce rozwijać ofertę również w innych aglomeracjach. Zakupił już działkę pod osiedle mieszkaniowe w Gdyni. Fiński deweloper YIT ma natomiast zamiar w 2024 r. rozpocząć realizację pierwszych projektów w Krakowie. Do tej pory koncentrował się na rynku warszawskim i gdańskim.
Porządkowaniem swojej grupy zajęło się w 2023 r. m.in. Echo Investment, które zawarło z Archicom umowę przeniesienia do Archicom aportu obejmującego wyodrębniony biznes mieszkaniowy grupy Echo Investment. w konsekwencji grupa Archicom ma stać się filarem mieszkaniowym, a grupa Echo skoncentruje się na rozwijaniu segmentu nieruchomości komercyjnych, mieszkaniach na wynajem oraz tworzeniu wielofunkcyjnych projektów „destination”.
Jakich trendów na rynku budowlanym można się spodziewać w 2024 roku?
Chcesz dowiedzieć się więcej? Czytaj aktualności techniki budowlanej - zamów:
Bezpłatny egzemplarz Prenumeratę