Santander Leasing. To będzie trudny rok

Jak - z perspektywy Państwa klientów - wygląda dziś kondycja finansowa firm budowlanych w Polsce? Jak wygląda dziś finansowanie inwestycji przez te podmioty?

Jak podaje ZPL, w 2022 r. branża leasingowa sfinansowała środki trwałe o łącznej wartości 88,1 mld zł (+0,1% r/r). Na tym bardzo dobrze wypadł Santander Leasing, który sfinansował inwestycje o wartości ponad 6,8 mld zł i odnotowując 2,5proc. wzrost w finansowaniu całego segmentu maszyn i urządzeń oraz wybranych kategoriach pojazdów.

Osiągnięte przez branżę leasingową wyniki z oczywistych względów skorelowane są bezpośrednio z kondycją polskiej gospodarki i zawirowań związanych z wojną w Ukrainie, przy jednoczesnej redukcji poziomu inwestycji. Z drugiej strony należy podkreślić, że pozytywny wpływ na gospodarkę i rynek leasingu miał chociażby wysoki poziom eksportu, który zaskoczył bardzo pozytywnie w całym 2022 r. Biorąc pod uwagę fakt, że Polska jest jednym z wiodących dostawców na rynek UE konsumpcyjnych dóbr trwałych, działalność eksportowa polskich firm imponuje. Jak wskazują dane GUS od stycznia do listopada ub.r., w porównaniu do analogicznego okresu 2021 r., odnotowano wzrost eksportu o 22,7%, co stanowiło łączną wartość eksportowanych towarów na poziomie 1474,2 mld złotych. Według prognoz Krajowej Izby Gospodarczej wynika, że w roku 2023 eksport z Polski rok do roku może wzrosnąć aż o 14,5%.
Na te wskaźniki na pewno bardzo pozytywny wpływ miała dynamika zamówień w przemyśle, które napędzały nasze rodzime firmy, które pomimo stopniowego wyhamowywania gospodarki jednak realizowały swoje inwestycje. Na tym tle otoczenia gospodarczego, jak i całej branży leasingowej wypadliśmy znakomicie, gdyż odnotowaliśmy poziom wsparcia inwestycji na podobnym poziomie do całego 2021 r., przy zachowaniu dodatnich wskaźników r/r w strategicznych dla nas segmentach rynku

Jak wskazuje Związek Polskiego Leasingu, w segmencie maszyn i urządzeń rynek leasingu odnotował lekko ponad 1-proc. dynamikę wzrostu i wartość 25 mld zł. Motorem napędowym Santander Leasing w 2022 r. (wartość ponad 3 mld zł, +2,5% r/r), który od lat umacnia swoją pozycję w tym segmencie, były realizowane inwestycje w maszyny rolnicze, gdzie dynamika finansowania za cały 2022 r. osiągnęła poziom +2,2% r/r (ponad 1 mld zł), maszyny i urządzenia do obróbki metali +4,5% r/r (230 mln zł), fotowoltaiki +86% (203 mln zł), sprzętu budowlanego +1,6% (162 mln zł) oraz maszyn poligraficznych +61,4% r/r (135 mln zł).

Według danych ZPL za 2022 r. rynek leasingu drugi rok z rzędu odnotował minimalnie dodatni wskaźnik, jeśli chodzi o dynamikę finansowania pojazdów (+0,28% r/r) przy wartości ponad 59 mld zł. W przypadku Santander Leasing wyniki wypadły bardzo pozytywnie w kategorii finansowania pojazdów ciężarowych powyżej 3,5t (+4,5% r/r), ciągników siodłowych (+17,6% r/r).

W kontekście całego rynku pojazdów lekkich należy również wyróżnić 3-cyfrową dynamikę, jeśli chodzi o finansowanie eko-pojazdów. W naszej opinii ten kierunek wzrostowy utrzyma się w polskiej elektromobilności. Nie tylko ze względu na światowy trend w zakresie poszukiwania alternatywnych i ekologicznych rozwiązań w obszarze mobilności i transformacji energetycznej, ale również chociażby z perspektywy ekonomicznej. Sprzyjać temu będzie również realizowany przez NFOŚiGW program „Mój Elektryk”, którego pula dostępnych środków wynosi obecnie 200 mln zł.

Jak wysoka inflacja i niepamiętane od co najmniej kilkunastu lat stopy procentowe wpływają na nastroje zakupowe przedsiębiorców budowlanych? W ostatnich miesiącach dość znacznie spadła rentowność prac budowlanych - spadły obroty i wzrosły koszty prowadzonej działalności. Jakie płyną wnioski z tego stanu rzeczy?

Jeszcze w zeszłym roku z perspektywy spółki leasingowej odnotowywaliśmy zauważalny 15-20-proc. inflacyjny wzrost cen przedmiotów leasingu w kategorii samochodów oraz wzrostu oprocentowania z uwagi na rosnące stopy procentowe w PLN. Powodowało to, że dla nowo zawieranych umów, (dla średniego okresu 48 miesięcy), miesięczna rata leasingowa wzrosła już o ok. 35%. Ma na to bezpośredni wpływ ok. 17-proc. wzrost kosztów finansowania i ok. 18-proc. inflacyjny wzrost cen przedmiotów leasingu. Oznacza to, że dla przykładowego auta osobowego, które rok temu kosztowało 150 tys. zł netto, dzisiaj - po wzroście cen oraz oprocentowania - rata miesięczna dla okresu 48 miesięcy może być prawie 1000 zł wyższa.

W 2022 rzeczywiście obserwowaliśmy spadek ilości zawieranych umów leasingowych na nowe samochody. Zatem przedsiębiorcy, którzy mogą sobie pozwolić na wydłużenie okresu użytkowania pojazdów bez szkody dla ich biznesów, na pewno poważnie to rozważają. Jeszcze w zeszłym roku rynkiem samochodów rządził spadek podaży, trudności w dostępności podzespołów elektronicznych oraz przerwane łańcuchy dostaw, a to wszystko znacznie obniżyło ilość pojazdów dostępnych „od ręki” oraz wydłużyło okres oczekiwania na zamówienia. Powoli jednak sytuacja ulega poprawie.

Generalnie obecna sytuacja nie dotyczy jednak wyłącznie rynku leasingu. Wzrost cen oraz stóp procentowych podraża adekwatnie wszelkie formy finansowania środków trwałych. Podstawowym problemem w sektorze usług i handlu na dziś staje się kwestia utrzymania płynności. Warto jednak podkreślić, że leasing pozostaje optymalną formą finansowania aktywów w przedsiębiorstwie. Ma wiele atutów docenianych przez firmy: od prostszych i szybszych procedur w porównaniu z kredytem, przez elastyczne warunki, po korzyści podatkowe. Produkty finansowe bazujące na leasingu ewoluują wraz z oczekiwaniami nabywców. Dlatego moim zdaniem pozostaną nadal pierwszym wyborem przedsiębiorców.

Z drugiej strony proszę zauważyć, że zarówno od czasu pierwszych prognoz dla polskiej gospodarki z początku zeszłego roku (jeszcze przed wybuchem wojny w Ukrainie), czy to z połowy 2022 r. pojawiło się wiele informacji, które każą patrzeć w gospodarczą przyszłość z coraz większą ostrożnością. Dane o PKB za II kwartał zaskoczyły mocnym spadkiem o 2,1% kw/kw i chociaż był to przede wszystkim efekt korekty zapasów, to perspektywy konsumpcji i inwestycji wyglądają coraz mniej różowo. To pokazuje, w jak nieprawdopodobnie mało przewidywalnych, nawet krótkoterminowo, czasach obecnie żyjemy. W połowie 2022 r. MFW zaktualizował prognozy globalnego wzrostu gospodarczego, który w 2023 r. ma wynieść 3% - połowę tego, co przewidywano rok wcześniej. Niestabilność światowej gospodarki nie pozostaje więc również bez wpływu na sektor bankowy, którego rentowność jest ściśle związana z bieżącą koniunkturą.

W tym kontekście wracając do pytania - z jednej strony przedsiębiorcy napotykają obecnie masę problemów i wyzwań, z którymi muszą na co dzień się borykać, z drugiej strony okres kryzysu to również okazja do realizacji inwestycji dla branż, które tę szansę chcą efektywnie wykorzystać.

Jakiej dynamiki można w 2023 r. - w porównaniu do roku ubiegłego - oczekiwać odnośnie finansowania nowych inwestycji (również w zakup maszyn budowlanych)?

Jak wskazują prognozy, łączne aktywa finansowane przez firmy leasingowe na koniec roku 2023 mogą wynieść ponad 95 mld, co oznaczałoby wzrost rok do roku o prawie 9%. Niemniej jednak najbliższy rok będzie trudny dla leasingu, jeżeli chodzi o otoczenie makroekonomiczne. Stopy procentowe, które stanowią o koszcie leasingu, pozostaną wysokie, a zainteresowanie aktywnością inwestycyjną firm w warunkach pełnych stanów magazynowych firm i silnego hamowania strony popytowej gospodarki - niskie. Szukając dobrych wiadomości, należy zwrócić uwagę na coraz więcej sygnałów pozwalających na prognozowanie spadku inflacji na przełomie I i II kwartału 2023 r. - spadek cen surowców, spadek realnych płac oraz zaostrzanie polityki pieniężnej przez główne banki centralne - Fed i, co najważniejsze dla Polski, w końcu również EBC, i to w skali większej niż oczekiwano.

Jak wskazują analizy Santander Bank Polska, krajowy PMI w przetwórstwie wzrósł w lutym do 48,5 pkt, zgodnie z prognozą i powyżej konsensusu rynkowego. Badanie zasygnalizowało, że produkcja i nowe zamówienia w sektorze przemysłowym nadal spadały, ale w najwolniejszym tempie od 10-12 miesięcy. Firmy obniżały nowe zakupy i wykorzystywały istniejące zapasy, które spadły dziewiąty miesiąc z rzędu. Inflacja kosztów produkcji spadła do najniższego poziomu od lipca 2020 r., a ceny wyrobów gotowych również zwolniły. Oczekiwania firm na najbliższe 12 miesięcy były najbardziej optymistyczne od 10 miesięcy. Z badania wynika, że aktywność polskiego sektora produkcyjnego nadal utrzymuje się poniżej średniej, ale z perspektywami stopniowej poprawy w nadchodzących miesiącach. Zdaniem analityków wpisuje się to w scenariusz ekonomiczny, w którym I kw. 2023 r. będzie wyznaczał dno cyklu gospodarczego, po którym nastąpi powolne ożywienie gospodarcze. Oczekuje się, że wzrost PKB (r/r) spadnie w I kwartale poniżej zera, a następnie w kolejnych kwartałach będzie się powoli odbudowywał, osiągając średnio nieco poniżej 1% r/r w 2023 r.

Warto tutaj podkreślić, że od lat naszą ambicją jest wyznaczanie trendów rynkowych i wspieranie inwestycji wśród przedsiębiorców. Z tego względu na początku roku uruchomiliśmy leasing transportu ciężkiego w procedurze uproszczonej do wartości 1 mln zł. Jest to o tyle istotne, iż doskonale wiemy, jak ważny dla polskiej gospodarki jest transport. To szczególnie ważne dla polskich firm, ponieważ pojazdy zarejestrowane w naszym kraju wykonują największą (20%) pracę przewozową spośród wszystkich krajów Unii Europejskiej. Wierzymy, że to rozwiązanie wpłynie pozytywnie na dalsze wyniki w kontekście finansowania polskich przedsiębiorców.

Kolejnym narzędziem, jakie proponujemy przedsiębiorcom, jest umowa, jaką zawarliśmy z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (EBI), gdzie proponujemy klientom z segmentu MŚP oraz Agro ofertę finansowania w formie leasingu lub pożyczki na atrakcyjniejszych warunkach i niższej marży, niż standardowo dla tego typu transakcji. Minimalny czas trwania umowy nie zostaje z góry narzucony, a transakcja może być realizowana w ramach procedury uproszczonej, jak i standardowej. Z finansowania w ramach współpracy z EBI mogą skorzystać przedsiębiorcy, którzy nie zatrudniają więcej niż 250 osób, generują obrót mniejszy niż 50 mln EUR lub posiadają aktywa mniejsze niż 43 mln EUR rocznie.

Dziękujemy za rozmowę.