W 1953 roku firma J C Bamford Excavators Ltd. (JCB) - wprowadzając na rynek pierwszy model koparko-ładowarki - zapoczątkowała nowy rozdział w segmencie maszyn budowlanych. Połączenie dwóch typów maszyn ładowarki i koparki okazało się strzałem w dziesiątkę. Koparko-ładowarka to uniwersalna maszyna budowlana, która pełni funkcję zarówno koparki jak i ładowarki i jest wykorzystywana do wykonywania różnych prac ziemnych, takich jak kopanie, załadunek i przemieszczanie materiałów.
Pod względem wielkości koparko-ładowarki należą do średnich maszyn budowlanych o masie całkowitej wahającej się od 3 t (JCB 1CX) do nawet 13 t (CAT 450). Ich masa powoduje, iż pojemność łyżki może być ograniczona - klasyczne koparki ze względu na swoje gabaryty mogą wykorzystywać łyżki o znacznie większych pojemnościach. Większa maszyna wiąże się jednak z pewnymi utrudnieniami dotyczącymi transportu, dlatego koparko-ładowarki znacząco wygrywają pod względem mobilności. Poprzez osadzenie ramienia koparkowego i ładowarkowego na podwoziu kołowym uzyskano bardzo dużą zwrotność maszyny oraz możliwość pokonywania przez nią większych odległości. Według prawa o ruchu drogowym uznawana jest za maszynę wolnobieżną, dlatego może poruszać się po drogach publicznych. Ze względu na swoją wszechstronność może zastąpić potrzebę posiadania kilku specjalistycznych urządzeń, a to z kolei może przynieść oszczędności kosztów i ułatwić zarządzanie flotą maszyn.
Wysokie możliwości manewrowania łyżką koparkową uzyskano poprzez osadzenie ramienia koparki na ramie obrotowej (koniku), co rozszerzyło promień wykonywanych prac do 180°. Dodatkowo większość maszyn tego typu posiada tylne ramię przesuwne (sanie), dzięki czemu może kopać w trudno dostępnych miejscach. Ma to kluczowe znaczenie podczas prac w terenie zabudowanym, podwyższając zdolności maszyny do pracy w różnych warunkach.
Należy zaznaczyć, że ramię ładowarkowe pozwala na udźwig ponad 4 t i wysokość załadunku przekraczającą 3 m. Dzięki zastosowaniu hydraulicznie wysuwanego ramienia koparkowego (teleskopu) najnowsze maszyny potrafią kopać do głębokości ponad 6 m (JCB 5CX PRO). Jako ciekawostkę można dodać, że takie głębokości kopania były dotychczas zarezerwowane dla koparek o masie powyżej 14 t.
Wielką zaletą koparko-ładowarek jest możliwość wyposażenia jej w wielofunkcyjną przednią łyżkę, np. typu „6 w 1”. Zwiększa to uniwersalność i wszechstronność maszyny o dodatkowe funkcjonalności, takie jak: wyrównywanie, zagarnianie, kopanie, spychanie, skarpowanie/wyrównywanie, ładowanie. Wszechstronność koparko-ładowarki można rozszerzyć doposażając ją o dodatkowe urządzenia, takie jak np.: łyżki dzielone, do skarpowania, podsiębierne, wieloczynnościowe; widły paletowe; zamiatarki; odśnieżarki; młoty wyburzeniowe; wiertnice hydrauliczne; frezarki do twardego terenu.
Mówiąc o koparko-ładowarkach, konieczne jest też wskazanie niskich kosztów eksploatacji. W zależności od wykonywanej pracy zużycie paliwa wynosi od 4,5 do 10 l/h. Zakup maszyny jest stosunkowo korzystny cenowo, a do jej obsługi należy posiadać jedyne uprawnienia III klasy. Z uwagi na niewątpliwe zalety koparko-ładowarki cieszą się ogromną popularnością i w pełni zasługują na miano „maszyn do wszystkiego”. Szczególne uznanie zdobyły wśród małych i średnich przedsiębiorstw. Obecnie znaczna część sprzętu budowlanego kupowanego na świecie to właśnie koparko-ładowarki, zwłaszcza na rynkach krajów rozwijających się.
Niewątpliwie istotnym aspektem, który przyczynił się do zwiększenia roli koparko-ładowarek i ich znaczenia w budownictwie oraz pracach ziemnych, był skok technologiczny w dziedzinie hydrauliki. Poprawienie wydajności pomp hydraulicznych znacząco wpłynęło na efektywność, niezawodność i funkcjonalność tychże maszyn. Również w Polsce niepodważalną królową maszyn budowlanych jest koparko-ładowarka. Popularność powyższej maszyny spowodowała, iż dostęp do części zamiennych i materiałów eksploatacyjnych jest bardzo łatwy, a sieć serwisowa jest wysoce rozwinięta. Szczególnie w przypadku maszyn popularnych i znanych marek szeroko dostępne są zestawy naprawcze i części zamienne nawet takich elementów jak ramię obrotowe czy ramię przesuwne.
Dążąc do ciągłego udoskonalania maszyn i dostosowywania ich do wymagań rynku, w dobie przejścia w kierunku rozwiązań ekologicznych prowadzone są prace nad wykorzystaniem w maszynach zasilania wodorowego lub elektrycznego. Ma to za zadanie ograniczenie szkodliwych emisji spalin. Oczywistym jest, że przed wyborem jakiejkolwiek maszyny budowlanej trzeba dokładnie przeanalizować, jakie zadania będzie wykonywać na placu budowy. Koparko-ładowarki są doskonałe do wielu zastosowań, ale nie zawsze są optymalnym rozwiązaniem dla każdej sytuacji. Wskazane zalety potwierdzają jednak, że są wyborem bardzo uniwersalnym i sprawdzą się w większości zadań.
Koparka R 930 posiada konstrukcję całkowicie stalową, co czyni ją niezwykle wytrzymałą maszyną, idealną właśnie do zastosowań pod ziemią.
Liebherr wprowadza do swojej oferty koparkę R 930 Tunnel
Robot Budimex na budowie
Chcesz dowiedzieć się więcej? Czytaj aktualności techniki budowlanej - zamów:
Bezpłatny egzemplarz Prenumeratę
